BAB 19
PARIBASAN, BEBASAN, LAN SALOKA
Paribasan, bebasan, lan saloka, telu-telune unen-unene
wis gumathok. Lire, tembung-tembunge ora ana kang kena diowahi. Saliyane kuwi,
paribasan, bebasan, lan saloka uga kalebu golongane tembung entar, yaiku
unen-unen kang ora kena ditegesi sawantahe bae, kajaba mung paribasan kang
kala-kala duwe teges wantah.
Sarehning
telu-telune nduweni titikan kang padha, kajaba paribasan kang kala-kala duwe
teges wantah, mula ora jeneng aneh yen ta ing paguneman padinan bab kasebut
mung katelah paribasan bae. Bab iki jumbuh kalawan apa kang dingan-dikakake
dening Dalil Prawirodiharjo ing bukune kang asesirah Paribasan. Sanadyan sesirahe mung Paribasan, nanging isine kajaba paribasan, uga ana bebasan,
saloka, sanepa, lan pepindhan kaya kang diterangake ing bebukaning buku mau.
Kanthi mangkono, miturut Dalil Prawirodihardjo ora mung winates ing paribasan,
bebasan, lan saloka bae kang lumrah diarani paribasan ing paguneman padinan,
nanging uga sanepa lan pepindhan.
Kaya
bukune Dalil Prawirodihardjo, bukune Raden Mas Aryasutirta kang asesirah Paribasan Katerangake Sarana Dongeng
uga ora mung mligi ngemot paribasan bae.
Pethikan
piwulange S. Siswasudiro ing bukune kang asesirah Retna Ginubah (Dhidhikan
Budipekerti) ngisor iki uga nuduhake yen tembung “paribasan”
pancen lumrah kanggo ngarani bebasan utawa saloka ing paguneman padinan.
“Durung mesthi yen
panemu bener iku metu saka wong kang pinter, kang kawasa utawa kang sarwa
brengga rowa. Elinga anane paribasan: ’Giri lusi, janma tan kena ingina’, uga
‘Nyolong pethek’, lan ‘Bathok bolu
isi madu’”.
Apa unen-unen “Giri
lusi, janma tan kena ingina”, “Nyolong pethek”, lan “Bathok bolu isi madu” iku kabeh
kalebu paribasan? Pranyata ora! Saka buku-buku kang ngemot bab paribasan,
bebasan, lan saloka bisa disumurupi manawa unen-unen “Giri lusi, janma tan kena ingina” lan “Nyolong pethek” pancene kalebu paribasan, nanging unen-unen “Bathok bolu isi madu” kalebu saloka.
Kepriye beda-bedane paribasan, bebasan, lan saloka?
Ngenani bab kasebut, Dalil Prawirodihardjo nerangake mangkene:
->
Paribasan punika
ungel-ungelan ingkang ajeg panganggenipun,
ateges wantah kemawon, boten
ngemu suraos pepindhan;
->
Bebasan punika
ungel-ungelan ingkang ajeg panganggenipun, isi
suraos pepindhan tumrap
kawontenaning tiyang, tarkadhang tindak-tandukipun;
->
Saloka punika
ungel-ungelan ingkang ajeg panganggenipun, isi
suraos pepindhan tumrap
tiyangipun, mesthi kemawon kaliyan kawontenanipun.
Wondene
S. Padmosoekotjo ing bukune kang asesirah Ngengrengan Kasusastran Djawa jilid I ngandikakake mangkene:
-> Paribasan; unen-unen kang ajeg panganggone, mawa teges
entar, ora ngemu surasa
pepindhan;
-> Bebasan, unen-unen kang ajeg panganggone, mawa teges entar,
ngemu surasa pepindhan. Kang
dipindhakake kaanan utawa sesipatane wong (utawa barang);
-> Saloka, unen-unen kang ajeg panganggone, mawa teges entar,
ngemu surasa pepindhan
nanging kang dipindhakake wonge.
Apa kang dingandikakake dening Dalil Prawirodihardjo lan
S. Padmosoekotjo kabeh wose padha bae, kajaba paribasan. Miturut Dalil
Prawirodihardjo, paribasan ateges wantah bae, nanging miturut S. Padmosoekotjo
mawa teges entar. Ing babagan iki, manut panemune kang nulis buku iki,
loro-lorone padha benere. Apa sababe? Kaya kang wis diaturake ing dhuwur, sabab
paribasan kajaba kalebu golongane tembung entar, uga ana kang ateges wantah
bae.
Murih
bisa entuk gambaran bab beda-bedane paribasan, bebasan, lan saloka, ing ngisor
iki diwenehi tuladha-tuladha sawatara.
A. PARIBASAN
1. Ana catur mungkur.
Nyingkiri
rerasan ala.
2. Anak molah bapa kepradhah.
Wong tuwa nemu
pakewuh marga saka tindake anake.
3. Blilu tau, pinter durung nglakoni.
Sanadyan bodho, sarehning wis sering
nindakake, mula iya luwih prigel tinimbang karo kang luwih pinter nanging
durung tau nindakake.
4. Busuk ketekuk, pinter
keblinger.
Wong kang bodho lan kang pinter padha
dene nemu cilaka. Kang bodho marga ora ngretine, dene kang pinter marga saka
kurang wewekane.
5. Ciri wanci, lelahi (lelewa)
ginawa mati.
Cacad utawa padatan ala kang ora bisa
ilang nganti wong kang kadunungan padatan ala mau tumekaning pati.
6. Cobolo mangan teki.
Wong
bodho iku pantese mangan teki. Ora pantes yen ta mangana sega.
(Katrangan:
Panemu kaya mangkene saiki wis ora njamani).
7. Criwis cawis.
Yen diprentah sajak wegah, malah kepara
madoni, nanging ing kasunyatan gelem tumandang.
8. Dahwen ati open.
Nacad apa ta apa, nanging anggone nacad
duwe karep arep ngalap kang dicacad mau.
9. Dudu sanak dudu kadang, yen
mati melu kelangan.
Dudu sadulur, nanging yen nganti nandhang
ora kepenak melu ngrasakake.
10. Durung ilang pupuk
lempuyange.
Dianggep kaya dene bocah cilik.
11.
Durung pecus kaselak besus.
Durung sembada nanging wis duwe panjangkah
kang ora-ora.
12. Dhemit ora ndulit, setan ora
doyan.
Tansah rahayu; ora tau kena alangan.
13. Gemblung jinurung, edan
kuwarisan.
Tumindake ndhugal lan ugal-ugalan, naging
ora tau ketanggor.
14. Giri lusi, janma tan kena
ingina.
Ora kena ngina marang sadhengah wong.
Salagine cacing bae bisa tekan ing pucuking gunung, apa maneh manungsa, saya
ora kena diina.
15. Jumambak manak, jumebeng
meteng.
Wanita kang kerep banget duwe anak.
16. Kadang konang.
Kang diaku sadulur mung wong kang sugih
utawa duwe kalungguhan.
17. Kalah cacak menang cacak.
Samubarang pangangkah, bisa kaleksanan
utawa orane prelu dinyatakake dhisik.
18. Kendel ngringkel, dhadhag
godhag.
Ngakune kendel, bareng kepengkok ing
pancabaya jebul jirih.
19. Keplok ora tombok.
Melu seneng-seneng ora melu ngetokake
ragad.
20. Ketula-ketula ketali.
Tansah nandhang reribed.
21. Kineban lawang tobat.
Wis ora oleh pangapura saka Pangeran.
22. Kongsi jambul wanen.
Nganti tuwa banget.
23. Kuncung nganti gelung.
Wiwit cilik nganti diwasa.
24. Lengkak-lengkok ora wurung
ngumbah popok.
Nalika ditari supaya omah-omah ora gelem,
tansah lengkak-lengkok, wusanane gelem, malah nganti duwe anak barang.
25. Mbidhung api rowang.
Jane mono karepe arep maeka, nanging ethok-ethok dadi kanca.
26. Nyolong pethek.
Samubarang kang adoh sungsate karo wujude; luput saka pangira-ira.
Upamane: katone bodho, jebul pinter.
27. Obah ngarep kobet buri.
Yen wong kang dadi pangarep gelem tumindak, wong kang ana
burine (utawa andhahane) adate bakal melu tumindak.
28. Sadumuk bathuk sanyari bumi.
Padudon
prakara lemah utawa wanita lumrahe ditohi pati.
29. Saksi rumembe.
Saksi susulan. Upamane: sakawit kandha mung duwe saksi siji,
nanging ing pamburine kandha yen isih duwe saksi maneh.
30. Sembur-sembur adas, siram-siram bayem.
Kang sinedya muga bisaa kaleksanan saka pujine wong akeh.
31. Tulung menthung.
Aweh pitulungan nanging malah gawe rekasane wong kang
ditulungi.
32. Tuna sathak bathi sanak.
Tuna
sathithik ora apa-apa waton bathi sadulur.
33. Tunggal welad.
Sadulur tunggal bapa biyung.
34. Tut wuti ndayani (ing lambang Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan dadi: Tut Wuri Handayani).
Ngetutake ing buri kanthi aweh pitutur lan pituduh.
35. Ulat madhep ati karep.
Dhasare
pancen wis cocog, tur wis suwe olehe kepengin.
1.
Beras wutah arang mulih marang takere.
Samubarang kang owah saka asale
arang-arang bisa pulih kaya maune.
2.
Dicuthat kaya cacing.
Ditundhung kanthi cara kang siya-kaniaya.
3.
Dikena iwake, aja buthek banyune.
Bisaa kena kang sinedya, nanging aja
nganti gawe gendra.
4.
Diwenehi ati ngrogoh rempela.
Wis diwenehi kalonggaran isih durung trima.
5.
Dudu beras ditempurake.
Nyambung utawa udhu rembug kang ora cocog
karo undheraning rembug.
6.
Emban cindhe emban siladan.
Pilih kasih; ora padha pangrengkuhe marang siji lan
sijine.
7.
Idu didilat maneh.
Janji kang wis dikandhakake, dijabel.
8.
Katon cepaka sawakul.
Disenengi dening wong akeh.
9.
Kelacak kepathak.
Ora bisa suwala marga kabukten luput.
10. Kegedhen empyak kurang cagak.
Kegedhen
pepenginan, kurang ragad.
11. Kerot tanpa untu.
Duwe ada-ada utawa pepenginan, nanging ora duwe ragad.
12. Madu balung tanpa isi.
Padudon utawa regejegan marga barang kang remeh.
13. Lambe satumang kari samerang.
Olehe mituturi wis bola-bali, nanging kang dipituturi ora
tau nggugu.
14. Lanang kemangi.
Wong lanang kang jirihan.
15. Nabok nyilih tangan.
Namakake panggawe ala sarana kongkonan.
16. Ngubak-ubak banyu bening.
Gawe rerusuh ing panggonan kang tentrem.
17. Nguthik-uthik macan dhedhe.
Ngganggu gawe marang wong kang lagi bae lilih nepsune.
18. Ora tembung ora lawung.
Nyilih baranging liyan tanpa kandha.
19. Ora uwur ora sembur.
Ora menehi pawitan bandha apa dene aweh pitutur.
20.Pandengan karo srengenge.
Lelawanan karo wong kang duwe panguwasa.
1.
Asu belang
kalung wang.
Wong
asor nanging sugih.
2.
Asu munggah papahan.
Nrabeni tilas bojone sadulur tuwa.
(Papahan
= paga).
3.
Bathok bolu isi madu.
Wong asor, nanging sugih kapinteran.
(Bathok
bolu = bathok wadon).
4.
Bebek mungsuh mliwis.
Wong pinter memungsuhan karo wong pinter,
nanging kang siji kalah ubed.
5.
Belo melu seton.
Anut grubyug.
(Seton
= gegladhen perang-perangan ing dina Setu sarana numpak jaran).
6.
Cengkir ketindhihan kiring.
Wong kang kalah prabawa marga kalah tuwa.
7.
Dudutan lan anculan.
Wong loro kang wis padha kekethikan.
(Dudutan
= talining anculan; anculan = memeden ing sawah).
8.
Emprit abuntut bedhug.
Prakara sepele wekasane dadi ngambra-ambra.
9.
Gajah ngidak rapah.
Wong kang nerak marang wewalere dhewe.
10. Gajah tumbuk, kancil mati ing
tengah.
Wong gedhe pasulayan, wong cilik kang dadi korban.
11.
Gong lumaku tinabuh.
Wong kang kepengin banget ditakoni ing liyan.
12. Jati ketlusuban ruyung.
Gegolongane wong apik, klebon wong kang
ala wewa-tekane. Utawa: klebon telik sandi.
(Ruyung
= araning kayu).
13. Kebo mulih ing kandhange.
Samubarang kang wis ilang suwe, wasana bali
maneh. Utawa: wong kang wis suwe ninggalake desa klairane, wasana mulih lan
manggon ing desa klairane maneh.
14. Kebo nusu gudel.
Wong tuwa kang njaluk wuruk marang wong
enom.
15. Kemladheyan ngajak sempal.
Nunut, nanging malah ngajak rusak marang
wong kang menehi tunutan.
16. Kutuk marani sunduk.
Wong kang njarag marani bebaya.
17. Lahang marani manis.
Wis bagus (utawa ayu) rupane, isih
kawuwuhan luhur bebudene.
(Lahang
= legen)
18. Sumur lumaku tinimba.
Wong kang kumudu-kudu dijaluki warah.
19. Timun wungkuk jaga imbuh.
Wong bodho, kanggone mung yen ana
kekurangan wong bae.
20. Tigan kaapit ing sela.
Wong ringkih (utawa sekeng) memungsuhan karo wong santosa
(utawa sugih) tur dikrubut loro.
Ing dhuwur wis
diterangake yen paribasan, bebasan, lan saloka tembung-tembunge ora ana kang
kena diowahi. Pancene iya mangkono! Nanging kang mangkono yen ora
dumunung ing ukara kang sinawung ing tembang. Yen paribasan, bebasan utawa
saloka mau dumunung ing ukara kang sinawung ing tembang, marga kaiket ing guru
lagu lan guru wilangan, paugeraning paribasan, bebasan, lan saloka kudu
dikalahake dening paugeraning
tembang. Geneya? Awit paribasan, bebasan, lan salokane kang kanggo ngrenggani
tembang, dudu tembange kang kanggo ngrenggani paribasan, bebasan utawa saloka.
Pethikan
saka Serat Wedhatama anggitan
dalem K.G.P.A.A. Mangkunagara IV ing ngisor iki kena dienggo tuladha.
Durung pecus kesusu keselak besus
amaknani rapal
kaya sayid weton Mesir
pendhak-pendhak angendhak
gunaning janma.
Ing
gatra kapisan, paribasan kang kudune: “Durung
pecus keselak besus”, ing
wacan kasebut dadi: “Durung pecus
kesusu keselak besus”. Geneya? Supaya guru wilangan ing gatra kasebut
bisa jumbuh kalawan paugeraning tembang Pucung. Wuwuhan tembung “kesusu” ing kene mung kanggo
njangkepi wilangane bae. Jalaran, guru wilangan ing gatra kapisan tembang
Pucung iku ana 12 wanda.
Samono
uga pethikan saka Serat Kebokananga
ing ingsor iki.
Cebol anggayuh tengsu
jroning tengsu ana
rupa wujud
iya wujud rupa kaananireki
tegese pangrasa iku
ya cahyanira ing kono.
Ing
pethikan kasebut, saloka kang kudune: “Cebol
nggayuh lintang”, dadi: “Cebol anggayuh tengsu”. Tembung
“lintang” ing wacan kasebut
diganti tembung liya kang tegese padha, yaiku “tengsu”. Geneya? Awit yen tembung “lintang” tetep ditulis “lintang” mesthi bae nyalahi pathokaning tembang,
utamane guru lagu. Marga apa? Jalaran tembang Gambuh gatra kapisan guru lagune
ora ana kang tiba a. Coba
priksanana maneh katrangan kang tinemu ing Bab III. Nah, sarehning tembang
Gambuh kang dienggo ing wacan kasebut tembang Gambuh kang kaping pat, mesthi
bae guru wilangan lan guru lagune kudu: 7-u. Mula, supaya babagan
kasebut jumbuh kalawan paugeraning tembang, tembung “lintang” banjur diganti tembung liya kang tegese padha, yaiku:
“tengsu”. Kanthi mangkono,
ateges ora nyalahi pathokaning tembang.
Wondene
tembung “nggayuh” dadi “anggayuh”, iki uga bisa dimangreteni. Sapisan, panulising Serat Kebokananga nganggo aksara
Jawa. Yen ta tembung “nggayuh”
ditulis ing aksara Jawa, panulise rak
ta? Kapindho, sanadyan yen kapeksa kena ditulis
(kalebu dayasastra), nanging ater-ater
ing wacan kasebut pancen
dibutuhake tenan. Kanggo ngapa? Kanggo njangkepi guru wilangan! Mula iya ora
aneh yen ditulis mawa ater-ater
Jangkepe:
-------------------------@-------------------------
BAB 20
PEPINDHAN
......................................................................
Mila jejuluk Sri Bathara Kresna, nata cemeng sarirane
trusing balung sungsum daging prapteng ludirane. Manawa ayam, ayam ireng cemani
kena kinarya sarana. Sanadyan Sri Arimurti uga dadya sarana jayaning Pandhawa
ing Bratayuda.
Arimurti, luwih dening padhang, sayekti weruh sadurunge
winarah. Padmanaba, wadhah linuwih, dene kawawa dadi wadhahing sekar
Wijayakusuma panguripane wong sabumi. Wasudewa, titising dewa, marma kawawa
hangasrepi jagad. Kesawa, panah linuwih, dene kalamun tiwikrama bisa asipat
brahala sakalamrecu gedhene. Narayana, prajurit linuwih, mila dadi sarayaning
dewa. Danardana, dene sadina-dina tansah adedana, lumintu lir ilining toya
narmada. Janardana, wong sugih, apa kang
cinipta dadi kang sinedya kena. Wisnumurti, Wisnu sawantah, marma wus datan
samar saolah kridhaning jagad.
......................................................................
(Padhalangan Jangkep Sadalu Muput Lampahan Purbaningrat, anggitane Ki Slamet Soetarso)
Ing pethikan janturaning dhalang kasebut ing dhuwur ana
ukara kang unine: “Danardana, dene
sadina-dina tansah adedana, lumintu lir ilining toya narmada”. Karepe,
Prabu Kresna anggone dedana ora tau kendhat, prasasat kaya ilining banyu kali
kang ora ana pedhote. Iya ukara kang kaya mangkono kang diarani pepindhan.
Tembung pepindhan asale saka
tembung lingga pindha kang
karangkep purwane lan kawuwuhan panambang –an. Pindha tegese kaya. Dasanamane yaiku anglir, lir, lir-pendah, pendah, kadi,
kadya, kados, yayah.
Kang
diarani pepindhan yaiku ukara kang ngemu surasa mirib
utawa memper. Mulane dhapukaning ukarane akeh kang mawa tembung “pindha” utawa dasanamane. Nanging
apa kudu mawa tembung “pindha”
utawa dasanamane? Ora! Sanadyan ora mawa tembung “pindha” utawa dasanamane, uga kena diarani pepindhan waton
ukarane ngemu surasa mirib utawa memper. Adate, pepindhan kang ora mawa tembung
“pindha” utawa dasanamane iku
mawa tembung andhahan. Utawa maneh, sanadyan mung tembung lingga, nanging
tembung mau wis ngemu surasa mirib utawa memper.
Ing
ngisor iki tuladha-tuladha pepindhan.
1.
Pepindhan kang mawa tembung “pindha” utawa dasa-namane.
…………………………………………………………
Gantos
kacariyos, wonten ahli gambar saklangkung misuwur kasagedanipun, damelipun
lelana ngalaya bumi, mider-mider pados kaelokaning jagad. Dumugi nagarinipun
Prabu Suryakantha, taken punapa kaelokanipun ing nagari ngriku. Wangsulanipun
tiyang ing dipuntakeni, “Lah gampang mawon. Sing elok sang prabu niku. Le boten
elok mawon pripun, wong boten ebah panggalihe sanadyan ting tremplek para putri
sing adi-adi sing kados bulan purnama rupane, puguh boten karsa krama. Teng
wanita kidih-kidih”.
…………………………………………………………
(Prabu Suryakantha Dewi
Ananggaraga, jarwanipun L. Mardiwarsito).
Ing pethikan kasebut, para putri kang adi-adi utawa para
putri kang ayu-ayu rupane dipindhakake rembulan purnama, yaiku rembulan kang
pinuju nyunari jagad ing tanggal 15.
Sanadyan pethikan ing dhuwur ora nganggo basa rinengga,
nanging tetep diarani pepindhan. Jer pepindhan ora kudu nganggo basa pacakan.
Kang wigati yaiku dhapukaning ukarane ngemu surasa mirib utawa memper.
2.
Pepindhan kang mawa tembung andhahan kang ngemu surasa “pindha”.
Anjani
tapa nyanthuka,
ndhepepes ana ing dhampenge tlaga Madirda. Ora mangan yen ora ana kleyang tiba
ing pangkone. Ora ngombe, yen ora ana ebun tumetes ing lambene.
Tapane
Anjani nganti pirang-pirang taun, salirane nggagang
aking.
Kocap
Bathara Guru pinuju nganglang jagad, tindake nitih Nandini ngambah jumantara,
liwat ing sadhuwure tlaga Madirda. Bareng priksa wanudya kang lagi mratapa ana
ing dhampenge tlaga, Bathara Guru banget kamiwelasen. Sang Bathara ngupaya
sinom (godhong asem kang isih enom), diuncalake menyang tlaga Madirda, tiba ing
pangkone Anjani. Sinom binukti dening Anjani. Amarga mbukti sinom peparinge
Bathara Guru, Anjani nggarbini, wasanane mbabar putra priya awarna wanara.
Ujaring
kandha, sarehning kang njalari Anjani nggarbini amarga mbukti “sinom”, putrane
banjur sinung peparab Anoman.
(Silsilah Wayang Purwa Mawa Carita
jilid I, anggitane S. Padmosoekotjo)
Tembung “tapa
nyanthuka” tegese tapa ndhepepes kaya canthuka (=kodhok). Sanadyan
ukara kang ana tembunge “tapa
nyanthuka” mau ora nganggo tembung “pindha” utawa dasanamane, nanging ukara mau tetep diarani
pepindhan. Kang mangkono marga tembung “nyanthuka”
wis ngemu teges “kaya”. Kaya
apa? Kaya canthuka, kaya kodhok!
Samono uga ukara, “Tapane
Anjani nganti pirang-pirang taun, salirane nggagang aking”. Sanadyan ing ukara mau ora ana tembunge
“pindha” utawa dasanamane,
nanging ukara kasebut iya kalebu pepindhan. Jalaran apa? Awit tembung “nggagang aking” wis ngemu teges “kaya”, yaiku kaya gagang kang wis aking. Karepe, salirane Anjani kuru
banget prasasat kari lunglit, kari balung karo kulit.
3.
Pepindhan kang ora mawa tembung “pindha” utawa dasanamane apadene tembung
andhahan, nanging wis ngemu surasa “pindha”.
tur nate ingagem jurit
gung agung tandanging raga
pada wadanane ngenting
amawi nama sami
pan Mashur ulese dhawuk
tutul pan kaduk kresna
malih kudane Jeng Nabi
kang satunggal gula geseng ran Majujah.
(Menak Lakat jilid
I).
Sanadyan tembung “gula
geseng” ing kene ora mawa wuwuhan ater-ater utawa panambang, apa maneh
mawa tembung “pindha” utawa
dasanamane, nanging iya kena diarani pepindhan. Awit, jarane Kanjeng Nabi
Muhammad kang aran Majujah iku cetha jaran kang awarna abang semu ireng kaya
warnane gula (Jawa) kang geseng. Rak iya ngono ta?
Tuladha-tuladha
liyane maneh upamane:
1.
Tandange kaya bantheng ketaton.
2.
Rukune kaya mimi lan mintuna.
3. Kuning pindha
mas sinangling.
4. Mbranyake kadya
Raden Samba.
5. Santosane kaya
janget kinatelon.
6. Kekejera kaya
manuk branjangan, kopat-kapita kaya ula tapak angin, daksaut daksabetake
prabatang, sirna ilang kuwandhamu.
7.
Kesit kadya thathit, cukat
kadya kilat.
8. Lakune kaya
macan luwe.
9. Lembeyane
mblarak sempal.
10. Brengose
nglaler mencok.
11. Suweke nyangkem
kodhok.
12. Salake medhi.
13. Kerise Pangeran Dipanagara awrangka gayaman.
(Wrangka
gayaman = wrangka kang wangune kaya wohing gayam).
14. Jaran kembang duren kae jarane Diran.
(Jaran
kembang duren = jaran kang warnane kuning semu putih, kaya warnaning kembang
duren).
15. Temboke arep
dakcet sawo mateng.
(Karepe, kaya
warnaning sawo kang wis mateng).
16. Kucing kembang
asem ingon-ingone Paiman mati keplindhes trek.
(Kucing kembang
asem = kucing kang warnane abang semu putih, kaya warnaning kembang asem).
17. Warunge Sudar wangun gedhang salirang.
(Karepe,
wanguning warung kang mawa empyak siji, sakane papat. Dadi
kaya gedhang salirang).
-------------------------@-------------------------
Ana candhake:
http://mulyonoatmosiswartoputra.blogspot.com/2013/12/icip-icip-kasusastran-jawa-9.html
Tidak ada komentar :
Posting Komentar